جۆرەکانی تاغوت

تاغوت سێ جۆرە ئەویش تاغوتی پەرستن، تاغوتی حوکم، تاغوتی گوێڕایەڵی و شوێنکەوتن.

جۆرەکانی تاغوت

سێ کۆمەڵ تاغووت هەیە
١- تاغوتی عبادة (پەرستن): هەموو شتێک دەگرێتەوە کە جگە لە الله دەپەرسترێت وەکو بت یا گۆڕ یاخود گۆڕی پیاوچاکان یا داروبەرد یان پیاوچاکان یا پێغەمبەران و فریشتەکان و گیانەوەران یاخود سەرۆکی وڵاتێک یان کاربەدەستان
الله تعالىٰ دەفەرمووێت: ﴿وَالَّذِينَ اجْتَنَبُوا الطَّاغُوتَ أَن يَعْبُدُوهَا وَأَنَابُوا إِلَى اللَّهِ لَهُمُ الْبُشْرَىٰ ۚ فَبَشِّرْ عِبَادِ﴾ [سوڕەتی الزمر(١٧)]
واتە: جا ئەوانەی کە خۆیان دوورەپەرێز خستووە لەھەموو ئەو شتانەی کەخەڵکی دەیانپەرستن جگەلە الله تعالی بەتەوبەو پەشیمانیەوە گەڕاونەتەوە لای الله تعالی مژدەی سەرکەوتن وسەرفرازی وکامەرانی وبەختەوەری بۆئەوانەیە دەمژدە بدە بەم بەندانەم.
﴿قُلْ هَلْ أُنَبِّئُكُم بِشَرٍّ مِّن ذَٰلِـكَ مَثُوبَةً عِندَ اللَّهِ ۚ مَن لَّعَنَهُ ٱللَّهُ وَغَضِبَ عَلَيْهِ وَجَعَلَ مِنْهُمُ الْقِرَدَةَ وَالْخَنَازِيرَ وَعَبَدَ ٱلطَّٰغُوتَ ۚ أُو۟لَٰٓئِكَ شَرٌّ مَّكَـانًا وَأَضَلُّ عَن سَوَآءِ السَّبِيلِ﴾ [سوڕەتی المائدة(٦٠)]
واتە: (ئەی محمدﷺ بڵێ ئایە ھەواڵتان بدەمێ کێ شوێن وپاداشتی خراپترە لای الله ئەوە کەسێکە کە الله تعالی نەفرەتی لێکردبێت وخەشمی لێگرتبێت وە ھەندێکی لێکردبن بەمەیمون وبەرازوە بت و تاغووتی پەرستبێت ئەوانەی باسکران خراپترین شوێنیان ھەیە وگومڕاترین کەسن لەڕێگای ڕاست.
﴿وَمَن يَقُلْ مِنْهُمْ إِنِّي إِلَٰهٌ مِّن دُونِهِ فَذَٰلِكَ نَجْزِيهِ جَهَنَّمَ ۚ كَذَٰلِكَ نَجْزِي الظَّالِمِينَ﴾[سوڕەتی الأنبياء(٢٩)]
واتە: وه‌ ئه‌گه‌ر هه‌ر فریشتەیەکیش بڵێت: من خوام جگەلە الله تعالىٰ (هه‌رچه‌نده‌ هیچ فریشته‌یه‌ك واى نه‌وتووه‌ به‌ڵام ئه‌گه‌ر الله تعالىٰ سزاى ئه‌و فریشته‌ به‌ڕێزانه‌ بدات ڪه‌ به‌رده‌وام عیباده‌تى ده‌ڪه‌ن چۆن سزاى مرۆڤ نادات ڪه‌ قسه‌ى وا بڪەن؟!) 
به‌م شێوە سزای هه‌موو هاوبەش دانەران و سته‌مڪاران ئه‌ده‌ینه‌وه‌.
بۆیە هەرکەسێک بپەرســترێت لە غەیـری الله تـعالی ئەویـش پێی رازیــبێت ئەوا بێ شـك و گـومان تاغووتە، لە ئـێســتادا دەبیــنین خەڵــك سەرڪردەڪان دەپەرســتن ڪەچی هـیچ هەڵـوێســتێڪیان نیـیە بۆ ئەم پەرســتشە.
٢- تاغوتی حوکم: کەسێ گوێڕایەڵی بکرێت و حوکم بگێڕدرێتەوە بۆلای ئەویش بەئارەزووی خۆی بڕیار و حوکم بدات، ئەمەش ھەموو ئەوکەس و لایەنانە دەگرێتەوە کە شەریعەتی الله تعالىٰ دەگۆڕن بەیاسایەکی ترو ھەموو ئەوانەشی کە حوکمی پێدەکەن وجێبەجێی دەکەن وەکو پەرلەمان وحاکمەکان وڕاوێژکارانیان.
﴿أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ يَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ آمَنُوا بِمَا أُنزِلَ إِلَيْكَ وَمَا أُنزِلَ مِن قَبْلِكَ يُرِيدُونَ أَن يَتَحَاكَمُوا إِلَى الطَّاغُوتِ وَقَدْ أُمِرُوا أَن يَكْفُرُوا بِهِ وَيُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَن يُضِلَّهُمْ ضَلَالًا بَعِيدًا﴾[سوڕەتی النساء(٦٠)]
واتە: ئایە ئاوڕێکت نەداوەتەوە بەلای ئەوانەی واخۆنیشان دەدەن کەبەڕاستی ئەوان باوەڕیان ھێناوە بەوەی دابەزیوە بۆتۆ (کەقورئانە) وبەوەش کە پێش تۆ دابەزیوە کە (تەوڕاتە) دەیانەوێت حکم بەرن بۆلای یەکێک کەحکم بەشەریعەت وبەرنامەی الله تعالىٰ ناکات لەکاتێکدا بەڕاستی فرمانیان پێکراوە کەبڕوایان پێی نەبێت (واتا بەکافریان بزانن) وەشەیتان دەیەوێت کەگومڕایان بکات بەگومڕایەکی دوور لەڕاستی.
لەم ئایەتەدا ئەوەمـان بۆ ڕوونـدەبێـتەوە ڪە ئەو ڪەسانەی بەخـۆیان دەڵـێن ئیــماندار لەهەمـان ڪاتـدا حوڪـم دەبەنەوە بـۆلای تاغوت ئەوا بڕوادار نــین، چونڪە الله تعالىٰ فەرمانـی پێڪردووین ڪوفر بە تاغوت و ئەهــلی تاغوت بڪەین.
٣- تاغوتی طاعة و متابعة (گوێڕایەڵی و شوێنکەوتن): ھەموو ئەوکەس ولایەنانە دەگرێتەوە کە خەڵکی شوێنیان دەکەون گوێڕایەڵیان دەکەن لە حەڵاڵ کردنی شتێک کە الله تعالىٰ حەرامی کردووە یان حەڕامکردنی شتێک کە الله تعالىٰ حەڵاڵی کردووە وەکو دەسەڵاتدارەکان و سەرۆکەکان وزاناو مەلاو شێخە گومڕاکان وئیبلیس وئەحبارو ڕوھبانەکان.
﴿اللَّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُوا يُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ ۖ وَالَّذِينَ كَفَرُوا أَوْلِيَاؤُهُمُ الطَّاغُوتُ يُخْرِجُونَهُم مِّنَ النُّورِ إِلَى الظُّلُمَاتِ ۗ أُولَٰئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ ۖ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ﴾[سوڕەتی البقرە(٢٥٧)]
واتە: الله تعالىٰ دۆستی ئەوانەیە کەبڕوادارن دەریان دەھێنێت لەتاریکستانی بێباوەڕی (کوفر) بۆ ڕووناکی باوەڕو ڕێنموونیی (ئیمان وھیدایەت) وە ئەوانەی بێبڕوابوون (کافربوون) یارمەتی دەرەکانیان تەنھا تاغوتانە کە لە نورو ڕووناکی دەریان دەھێنن بەرەو تاریکاییەکان دەیانبەن ئائەوانە نیشتەجێی وشوێنیان ناو ئاگری دۆزەخە بۆ ھەمیشەیی تیایدا دەمێننەوە).
﴿الَّذِينَ آمَنُوا يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ۖ وَالَّذِينَ كَفَرُوا يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ الطَّاغُوتِ فَقَاتِلُوا أَوْلِيَاءَ الشَّيْطَانِ ۖ إِنَّ كَيْدَ الشَّيْطَانِ كَانَ ضَعِيفًا﴾[سوڕەتی النساء(٧٦)]
واتە: ئەوکەسانەی ئیماندارن تەنھا لەپێناوی الله تعالىٰ دەجەنگن بەڵام ئەو کەسانەی کافرن لە پێناوی زاڵم و تاغووت دەجەنگن (شەڕوکوشتار دەکەن) کەواتە بجەنگن لەگەڵ دۆستەکانی شەیتاندا بەڕاستی پیلان وتەڵەکانی شەیتان ھەر لاوازبووە.
﴿أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيبًا مِّنَ الْكِتَابِ يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ وَيَقُولُونَ لِلَّذِينَ كَفَرُوا هَٰؤُلَاءِ أَهْدَىٰ مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا سَبِيلًا﴾[سوڕەتی النساء(٥١)]
واتە: ئایە نەتڕوانیوە ئەوانەی کەبەشێک لە کیتابی الله تعالىٰ یان پێدراوە ئیمان ئەھێنن بەفاڵچی وجادووگەرو بت و پەیکەرو شەیتان و تاغوت و بەرنامەی غەیری الله تعالىٰ....
﴿اتَّخَذُوا أَحْبَارَهُمْ وَرُهْبَانَهُمْ أَرْبَابًا مِّن دُونِ اللَّهِ وَالْمَسِيحَ ابْنَ مَرْيَمَ وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا إِلَٰهًا وَاحِدًا ۖ لَّا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ۚ سُبْحَانَهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ﴾[سوڕەتی التوبة(٣١)]
واتە: جوولەکەو گاور زاناو الله پەرستەکانیان ڪردووە بە خواو دەیانپەرستن (جوولەکەکان زانایان هه‌بوو وه‌ گاوره‌ڪان الله پەرستیان هه‌بوو)، ئه‌وان زاناو الله پەرستەکانیان ڪردبوو به‌ په‌روه‌ردگارو خواو له‌ غه‌یری الله ده‌یانپه‌رستن وه‌ عیسای ڪوڕی مه‌ریه‌میشیان ئه‌په‌رست له‌ ڪاتێـڪدا ڪه‌ فه‌رمانیان پێ نه‌ڪرابوو ته‌نها به‌وه‌ نه‌بێت ڪه‌ به‌تاك و ته‌نها یه‌ك خوا بپه‌رستن ڪه‌ الله تعالىٰ یە وە هیچ په‌رستراوێك به‌حه‌ق نیه‌ شایه‌نی په‌رستن بێ جگه‌ له‌ زاتی پیرۆزی الله تعالىٰ زۆر له‌وه‌ پاك و بێگه‌ردتره‌ ڪه‌ ئه‌وان ئه‌و ڪه‌سانه‌ ئه‌ڪه‌ن به‌ شه‌ریك بۆ الله.
شه‌ریك دانانیان بۆ الله تعالىٰ ئه‌وه‌بوو ڪه‌ حه‌ڵاڵیان بۆ حه‌رام ئه‌ڪردن ئه‌مان شوێنیان ئه‌ڪه‌وتن، وه‌ حه‌رامیان بۆ حه‌ڵاڵ ئه‌ڪردن و ئه‌مان شوێنیان ئه‌ڪه‌وتن، ئه‌وه‌ په‌رستنیان بوو.
ملکەچ و فەرمانبەردارییان بوون ئەوانیـش بەئارەزووی خۆیان حەڵاڵ حەڕام دەڪەن و حەڕامیـش حەڵاڵ دەڪەن، دەبــینین ئەم تاغوتانە زۆرن ئەوانەی بەناوی دیـن دەستکاری دیـن دەڪەن و حەڵاڵ حەڕام دەڪەن و حەڕامیـش حەڵاڵ دەڪەن، بۆیە دەبـێت ڪوفریان پێبــڪەیت و گوێـڕایەڵیــان نەڪەیـت، چونــڪە بەراســتی ئەوانەی شـوێن ئەمانە بڪەوێ ئەوا جـگە لە زەرەرمەندی هیـچی تریـان بۆ نامێــنێتەوە.

ناسینی تاغوت,اهنگ یه تابوت رنگی,عرش تاغوت,معنای طاغوت,معنی کلمه طاغوت,معنی تاغوت,معني تاغوت,تاغوت چییە,رياض تاغوتي,شاب رياض تاغوتي,معنى اسم تاغوتي,الطاغوت في القرآن,الطاغ