شوبهه و گومانی حاطب کوری ابی بلتعـة رضي الله عنه
صفحة 1 من اصل 1
شوبهه و گومانی حاطب کوری ابی بلتعـة رضي الله عنه
شوبهه و گومانی حاطب کوری ابی بلتعـة رضي الله عنه
شوبههیهکی ئههلی شیرکی عاذری و جههمیهکانی سهردهم دهیکهنه بهڵگهکه بۆ جاسوسیکردن و سهرخستنی کافران بهسهر موسڵمانان دا ئهوهیه که تۆمهتی جاسوسی دهدهنه پاڵ صحابی بهرێز حاطهبی کوری ابی بهلتهعه رضي الله عنه بهوهی پشتگیری کافرهکانی مهککهی کرد به ناردنی نامهیهک بۆیان و لهگهڵ ئهمهشدا رسول الله صلی الله علیه وسلم تکفیری نهکرد، ئهمهش بهڵگهیه لهسهر ئهوهی که پشگریکردن و سهرکهواندنی کافرهکان کوفر نیه!!!
وهڵامی ئهو گومانه:
پێوسیت ناکات بۆ لابردنی گومانێکی پووچ که له قورئان و سونهت بهڵگهی ههڵینجراوه بهڵگهیهکی تر بهێنین بهڵکو ههر له خودی بهلگهکه دا بهڵگه ههیه لهسهر پووچی بهڵگه و گومانهکه و ڕونکردنهوه حهقهکه، بۆیه رهددی ئهو شوبههیه له چهند ڕوویهکهوهیه :
یهکهم:
ئهو بهڵگهیه یهکێکه له ڕونترین بهڵگهکانی کافربوون و ههڵگهرانهوهی له ئیسلام بۆکهسێک که پشگیری کافران بکات،ئهمهش بهسێ شێوه:
شێوهی یهکهم: قسهی سیدنا عمر رضي الله عنه لهکاتی ڕوداوهکهدا که ووتی: لێم گهرێ با له ملی ئهو منافیقه بدهم. له ریوایهتێکی تر: بهراستی کافربووه. وه له ڕیوایهتێکی تر :پاش ئهوهی رسول الله صلی الله علیه وسلم فهرمووی: ئایا ئهو ئامادهی جونگی بهدر نهبوو؟ عمر ووتی: بهڵی بهڵام ههڵگهراوهتهوه (نکث) و پشگیری دوژمنانی تۆی کردوه.
ئهمهش بهڵگهیه لهسهر ئهوهی که پشگیریکردنی کافران و یارمهتی دانیان لای ههموو هاوهڵان و صحابهکان کوفر و ههڵگهرانهوهبووه له ئیسلام، وه عمر ههرگیز ئهم قسهیهی نهدهکرد که نهیزانیبا که ئهمه کوفره.
شێوهی دووهم: ئیقرار و بێ دهنگ بوونی رسول الله صلی الله علیه وسلم بۆ ئهو تێگهیشتنه و حوکمهی که عمر دای بهسهر حاطب دا لهوکاتهدا، وه ئینکاری نهکرد لهسهر تکفیری کردنی، بهڵکو تهنها عذری بۆ هێنایهوه بهوهی که ئههلی بهدره.
شێوهی سێیهم: حاطب رضي الله عنه ووتی : ئهمهم وهکو کوفر و ههڵگهرانهوه نهکرده له دینم وه نه بۆ ئهوهشم کردوه که به کوفر رازی بم دوای ئیسلام. ئهمهش بهڵگهیه لهسهر ئهوهی که خودی حاطب رضي الله عنه دان بهوهدا دهنێت که پشتگیری کافران ههلگهرانهوه و کوفره ( کفر و ردة و رضا بالکفر) بهڵکو تهنها حهقیقهتی ئهکارهی باس کردوه که کردویهتی.وه لهراستیدا ئهمه تهنها نهێنی ئاشکراکردن بوو نهک جاسوسی ئهمهشی کرد بۆ پاراستنی ماڵ و منداڵی که لهمککه بوون.
دووهم:
بهراستی حاطب رضي الله عنه خۆی یارمهتی رسول الله صلی الله علیه وسلم ی دابوو دژی دوژمنانی، وه وه بهنفس و گیان و ماڵ و باوهڕی لهگهڵیدابووه له ههموو غهزوه وجهنگهکانیدا، وه لهگهڵیدا ئاماده بووه له شهری بهدر و حدیبیه و وه ئههلهکهی له بهههشتن بێ دوودڵی، وه له نهفسی ئهو جهنگهشدا ههر لهگهڵ رسول الله دابووه به ماڵ و بهگیان پشگیری ئهو بوه (نهک بهرهی کافران)و لهگهڵیدا ئهودا دهرچوبوو وهکو سوارچاکێک و شهرکهرێک بۆ جهنگان دژی موشریکهکان، وه نهکهوتبۆوه ناو هیچ پشگیریهکی کافران بهسهر موسڵمانان دا بههیچ شێوهیهک؛ نهبه ماڵ نه به گیان نه به قسه، وه نه بیروڕا، وه پێشینهشی ڕوون بووه بۆ ههرکهسێک ناسیبێتی.
وه کاتێک ئهو نامهیهشی نوسی بۆ موشریکهکان پێ ڕاگهیاندن و که رسول الله دهرچووه بۆیان هیچ پشگیری و سهرخستنێکی تێدانهبووه ، جونکی خۆی لهگهڵ سوپای رسول الله دابووه و دڵنیاش بووه لهسهرکهوتن، بهڵام عمر به نیفاق و دوورووی ۆمهتباریکرد و وه رسول الله ش لهسهر ئههم لێیپرسینهوهی لهگهڵ کرد و خۆشی نکۆڵی کرد له ههڵگهرانهوه و کافربوونی ، وه ئهم ئایهتهش لهسهر ئهم ڕوداوه دبهزی که تا رۆژی قیامهت بوو به حکم و دهخوێنرێتهوه:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَعَدُوَّكُمْ أَوْلِيَاءَ تُلْقُونَ إِلَيْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَقَدْ كَفَرُوا بِمَا جَاءَكُم ْمِنَ الْحَقِّ يُخْرِجُونَ الرَّسُولَ وَإِيَّاكُمْ ۙ أَنْ تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ رَبِّكُمْ إِنْ كُنْتُمْ خَرَجْتُمْ جِهَادًا فِي سَبِيلِي وَابْتِغَاءَمَرْضَاتِي ۚ تُسِرُّونَ إِلَيْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَأَنَا أَعْلَمُ بِمَا أَخْفَيْتُمْ وَمَا أَعْلَنْتُمْ ۚ وَمَنْ يَفْعَلْهُ مِنْكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَالسَّبِيلِ ﴿١﴾ الممتحنة
ئهوهش له گهورهترینی بهڵگهکانه لهسهر که ههر کهسێک کافران سهربخات چ به نفسی خۆی یان ماڵ یان زمان و قسه و بیڕوڕا و لهم جۆره شتانه ئهوا به دڵنیاییهوه له ئیسلام ههڵدهگهرێتهوه .. پهنا به الله.
سێیهم:
بهڕاستی ئهو نامهیهی که حاطب ناردی بۆ کافرانی مهککه هیچ شتێکی وههای تێدا نهبوو که ببێته پشگیری و سهرخستنیان بهسهر موسڵمانان دا، نامهکه ئاوا هاتووه له مێژوو نوسانهوه وهکو له ( الفتح 7/ 520) هاتوه بهم شێوهیه بووه: (أما بعد، يا معشر قريش، فإن رسول الله صلى الله عليه وسلم جاءكم بجيش كالليل، يسير كالسيل، فوالله لو جاءكم وحده لنصره الله وأنجز له وعده، فانظروا لأنفسكم والسلام)
واتا: ( پاش ئهمه: ئهی کۆمهڵانی قوڕهیش، بهڕاستی رسول الله صلی الله علیه وسلم به سوپایهک بۆتان هاتووه وهکو شهو، که وهکو لافاو و لێشاو دهروات، ده سوێند به الله ئهگهر به تهنهاش هاتبایه ئهوا الله ههر سهری دهخست بهسهرتان دا و پهیمانی خۆی لهگهڵ دهگهیاندا سهر، بۆیه بیرێک له خۆتان بکهنهوه و السلام).
جا ههر کهسێک لهم نامهیه تێبگات هیچ شتێکی تێدانیه لهسهر خستن و پشتگیری کافران بهڵکو جۆرێکیشه له ههرهشه و ترساندن، بهڵام ئهوهی حاطب کردی تهنها ئهوهبوو که سهرپێچی رسول الله صلی الله علیه وسلم ی کرد بههۆی ئهو نامه نوسینهی،کهنهدهبوایه کردبایهتی و وه ئاگاداری نه کردبانهوه، ئهمهش سهرپێچیهکی گهورهبوو که نهێنی دهرچوونی درکاند بهڵام لهبهر پێشینه باشهکهی بهتایبهت که ئههلی بهدره لێی خۆشبوو ، ئههلی بهدر ههر چیهکیان کردبا چگه له شیرک جیاوازبوون.
چوارهم:
ئهو کارهی حاطب کردویهتی ئایا کوفره یان کوفر نیه؟!
ئهگهر کوفره، ئهوا ئهمه بهڵگهیه لهسهر ئهوهی سودگهیاندن به کافران به شتێکی ئاوهها سوک و ئاسان کوفره چ جای بگاته شتهکانی لهمه گهورهتر بهوهی پشتیوانیان بێت به نفس وماڵ و شتی تری ئاوهها که له پێشتره پێی کافربیت.
ئهگهریش کوفر نیه، ئهوا بهو شێوهیه دهبێت بڵێین که ئهمه پشگیری کافران نهبوو و نهسهرخستنیان بوو بهسهر موسڵمانان، بهڵام لهگهڵ ئهوهشدا ڕێگهیهکه بۆ کوفر، دهنا پشتگیری کافر و موشریکان به دهقی ئایهت کوفره،ئهگهر بڵێی ئهمهی حاطب سهرخستن بوو دهبێت تکفیری بکهیت ئهوکاتیش ههر خۆحت پێوهدهبیت جونکی کافر نهبوو و وه ئهگهریش وانهکهی رهددی ئایهتهکه دهدهیتهوه دیسان ههر کافر دهبیت..
پێنجهم:
حاطب بهم شتهی کهکردی وای دهزانی که بهم نوسینه هیچ زیان و زهرهرێک به موسلمانان ناگهیهنێت، وه الله عز وجل خۆی سهرخهر دین و پێغهمبهرهکهیهتی ههتا ئهگهر ئهو ههوالێ دهرچونیشی بهکافران ڕا بگهیهنێت، له ههندێک شوێن وهها هاتوه که حاطب بیانووی هێناوهتهوه و وتوویهتی: (قد علمت أن الله مظهر رسوله ومتم له أمره). وقد أخرج البخاري رحمه الله قصة حاطب في كتاب (استتابة المرتدين والمعاندين وقتالهم) في (باب ما جاء في المتأولين). وقد قال الحافظ في (الفتح 8/634): ”وعذر حاطب ما ذكره، فإنه صنع ذلك متأولاً ألاّ ضرر فيه").
جیاوازیهکی گهوره ههیه لهنێوان ئهوهی که حاطب کردی له کاتێکدا زۆر دڵنیابوو که کافران سودمهند نابن له نامهکهی لهو شرهدا دژی رسول الله صلی الله علیه وسلم ، لهگهڵ ئهو کهسهی که سهرخهر و یارمهتی دهری کافرانه بهو شتهی سودیان پێ دهگهیهنن له شهر و دژایهتی دژی ئیسلام و شوێنکهوتوانی.
پێناسەی گومان,شک و گومان,گومانی باش بە خودا,جەهمی,جەهمیەکان,جەهمیەکان کێن,چرا کافران از گسترش دین اسلام احساس خطر کردند,چرا پادشاه حبشه مسلمانان را تسلیم کافران نکرد
شوبههیهکی ئههلی شیرکی عاذری و جههمیهکانی سهردهم دهیکهنه بهڵگهکه بۆ جاسوسیکردن و سهرخستنی کافران بهسهر موسڵمانان دا ئهوهیه که تۆمهتی جاسوسی دهدهنه پاڵ صحابی بهرێز حاطهبی کوری ابی بهلتهعه رضي الله عنه بهوهی پشتگیری کافرهکانی مهککهی کرد به ناردنی نامهیهک بۆیان و لهگهڵ ئهمهشدا رسول الله صلی الله علیه وسلم تکفیری نهکرد، ئهمهش بهڵگهیه لهسهر ئهوهی که پشگریکردن و سهرکهواندنی کافرهکان کوفر نیه!!!
وهڵامی ئهو گومانه:
پێوسیت ناکات بۆ لابردنی گومانێکی پووچ که له قورئان و سونهت بهڵگهی ههڵینجراوه بهڵگهیهکی تر بهێنین بهڵکو ههر له خودی بهلگهکه دا بهڵگه ههیه لهسهر پووچی بهڵگه و گومانهکه و ڕونکردنهوه حهقهکه، بۆیه رهددی ئهو شوبههیه له چهند ڕوویهکهوهیه :
یهکهم:
ئهو بهڵگهیه یهکێکه له ڕونترین بهڵگهکانی کافربوون و ههڵگهرانهوهی له ئیسلام بۆکهسێک که پشگیری کافران بکات،ئهمهش بهسێ شێوه:
شێوهی یهکهم: قسهی سیدنا عمر رضي الله عنه لهکاتی ڕوداوهکهدا که ووتی: لێم گهرێ با له ملی ئهو منافیقه بدهم. له ریوایهتێکی تر: بهراستی کافربووه. وه له ڕیوایهتێکی تر :پاش ئهوهی رسول الله صلی الله علیه وسلم فهرمووی: ئایا ئهو ئامادهی جونگی بهدر نهبوو؟ عمر ووتی: بهڵی بهڵام ههڵگهراوهتهوه (نکث) و پشگیری دوژمنانی تۆی کردوه.
ئهمهش بهڵگهیه لهسهر ئهوهی که پشگیریکردنی کافران و یارمهتی دانیان لای ههموو هاوهڵان و صحابهکان کوفر و ههڵگهرانهوهبووه له ئیسلام، وه عمر ههرگیز ئهم قسهیهی نهدهکرد که نهیزانیبا که ئهمه کوفره.
شێوهی دووهم: ئیقرار و بێ دهنگ بوونی رسول الله صلی الله علیه وسلم بۆ ئهو تێگهیشتنه و حوکمهی که عمر دای بهسهر حاطب دا لهوکاتهدا، وه ئینکاری نهکرد لهسهر تکفیری کردنی، بهڵکو تهنها عذری بۆ هێنایهوه بهوهی که ئههلی بهدره.
شێوهی سێیهم: حاطب رضي الله عنه ووتی : ئهمهم وهکو کوفر و ههڵگهرانهوه نهکرده له دینم وه نه بۆ ئهوهشم کردوه که به کوفر رازی بم دوای ئیسلام. ئهمهش بهڵگهیه لهسهر ئهوهی که خودی حاطب رضي الله عنه دان بهوهدا دهنێت که پشتگیری کافران ههلگهرانهوه و کوفره ( کفر و ردة و رضا بالکفر) بهڵکو تهنها حهقیقهتی ئهکارهی باس کردوه که کردویهتی.وه لهراستیدا ئهمه تهنها نهێنی ئاشکراکردن بوو نهک جاسوسی ئهمهشی کرد بۆ پاراستنی ماڵ و منداڵی که لهمککه بوون.
دووهم:
بهراستی حاطب رضي الله عنه خۆی یارمهتی رسول الله صلی الله علیه وسلم ی دابوو دژی دوژمنانی، وه وه بهنفس و گیان و ماڵ و باوهڕی لهگهڵیدابووه له ههموو غهزوه وجهنگهکانیدا، وه لهگهڵیدا ئاماده بووه له شهری بهدر و حدیبیه و وه ئههلهکهی له بهههشتن بێ دوودڵی، وه له نهفسی ئهو جهنگهشدا ههر لهگهڵ رسول الله دابووه به ماڵ و بهگیان پشگیری ئهو بوه (نهک بهرهی کافران)و لهگهڵیدا ئهودا دهرچوبوو وهکو سوارچاکێک و شهرکهرێک بۆ جهنگان دژی موشریکهکان، وه نهکهوتبۆوه ناو هیچ پشگیریهکی کافران بهسهر موسڵمانان دا بههیچ شێوهیهک؛ نهبه ماڵ نه به گیان نه به قسه، وه نه بیروڕا، وه پێشینهشی ڕوون بووه بۆ ههرکهسێک ناسیبێتی.
وه کاتێک ئهو نامهیهشی نوسی بۆ موشریکهکان پێ ڕاگهیاندن و که رسول الله دهرچووه بۆیان هیچ پشگیری و سهرخستنێکی تێدانهبووه ، جونکی خۆی لهگهڵ سوپای رسول الله دابووه و دڵنیاش بووه لهسهرکهوتن، بهڵام عمر به نیفاق و دوورووی ۆمهتباریکرد و وه رسول الله ش لهسهر ئههم لێیپرسینهوهی لهگهڵ کرد و خۆشی نکۆڵی کرد له ههڵگهرانهوه و کافربوونی ، وه ئهم ئایهتهش لهسهر ئهم ڕوداوه دبهزی که تا رۆژی قیامهت بوو به حکم و دهخوێنرێتهوه:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَعَدُوَّكُمْ أَوْلِيَاءَ تُلْقُونَ إِلَيْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَقَدْ كَفَرُوا بِمَا جَاءَكُم ْمِنَ الْحَقِّ يُخْرِجُونَ الرَّسُولَ وَإِيَّاكُمْ ۙ أَنْ تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ رَبِّكُمْ إِنْ كُنْتُمْ خَرَجْتُمْ جِهَادًا فِي سَبِيلِي وَابْتِغَاءَمَرْضَاتِي ۚ تُسِرُّونَ إِلَيْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَأَنَا أَعْلَمُ بِمَا أَخْفَيْتُمْ وَمَا أَعْلَنْتُمْ ۚ وَمَنْ يَفْعَلْهُ مِنْكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَالسَّبِيلِ ﴿١﴾ الممتحنة
ئهوهش له گهورهترینی بهڵگهکانه لهسهر که ههر کهسێک کافران سهربخات چ به نفسی خۆی یان ماڵ یان زمان و قسه و بیڕوڕا و لهم جۆره شتانه ئهوا به دڵنیاییهوه له ئیسلام ههڵدهگهرێتهوه .. پهنا به الله.
سێیهم:
بهڕاستی ئهو نامهیهی که حاطب ناردی بۆ کافرانی مهککه هیچ شتێکی وههای تێدا نهبوو که ببێته پشگیری و سهرخستنیان بهسهر موسڵمانان دا، نامهکه ئاوا هاتووه له مێژوو نوسانهوه وهکو له ( الفتح 7/ 520) هاتوه بهم شێوهیه بووه: (أما بعد، يا معشر قريش، فإن رسول الله صلى الله عليه وسلم جاءكم بجيش كالليل، يسير كالسيل، فوالله لو جاءكم وحده لنصره الله وأنجز له وعده، فانظروا لأنفسكم والسلام)
واتا: ( پاش ئهمه: ئهی کۆمهڵانی قوڕهیش، بهڕاستی رسول الله صلی الله علیه وسلم به سوپایهک بۆتان هاتووه وهکو شهو، که وهکو لافاو و لێشاو دهروات، ده سوێند به الله ئهگهر به تهنهاش هاتبایه ئهوا الله ههر سهری دهخست بهسهرتان دا و پهیمانی خۆی لهگهڵ دهگهیاندا سهر، بۆیه بیرێک له خۆتان بکهنهوه و السلام).
جا ههر کهسێک لهم نامهیه تێبگات هیچ شتێکی تێدانیه لهسهر خستن و پشتگیری کافران بهڵکو جۆرێکیشه له ههرهشه و ترساندن، بهڵام ئهوهی حاطب کردی تهنها ئهوهبوو که سهرپێچی رسول الله صلی الله علیه وسلم ی کرد بههۆی ئهو نامه نوسینهی،کهنهدهبوایه کردبایهتی و وه ئاگاداری نه کردبانهوه، ئهمهش سهرپێچیهکی گهورهبوو که نهێنی دهرچوونی درکاند بهڵام لهبهر پێشینه باشهکهی بهتایبهت که ئههلی بهدره لێی خۆشبوو ، ئههلی بهدر ههر چیهکیان کردبا چگه له شیرک جیاوازبوون.
چوارهم:
ئهو کارهی حاطب کردویهتی ئایا کوفره یان کوفر نیه؟!
ئهگهر کوفره، ئهوا ئهمه بهڵگهیه لهسهر ئهوهی سودگهیاندن به کافران به شتێکی ئاوهها سوک و ئاسان کوفره چ جای بگاته شتهکانی لهمه گهورهتر بهوهی پشتیوانیان بێت به نفس وماڵ و شتی تری ئاوهها که له پێشتره پێی کافربیت.
ئهگهریش کوفر نیه، ئهوا بهو شێوهیه دهبێت بڵێین که ئهمه پشگیری کافران نهبوو و نهسهرخستنیان بوو بهسهر موسڵمانان، بهڵام لهگهڵ ئهوهشدا ڕێگهیهکه بۆ کوفر، دهنا پشتگیری کافر و موشریکان به دهقی ئایهت کوفره،ئهگهر بڵێی ئهمهی حاطب سهرخستن بوو دهبێت تکفیری بکهیت ئهوکاتیش ههر خۆحت پێوهدهبیت جونکی کافر نهبوو و وه ئهگهریش وانهکهی رهددی ئایهتهکه دهدهیتهوه دیسان ههر کافر دهبیت..
پێنجهم:
حاطب بهم شتهی کهکردی وای دهزانی که بهم نوسینه هیچ زیان و زهرهرێک به موسلمانان ناگهیهنێت، وه الله عز وجل خۆی سهرخهر دین و پێغهمبهرهکهیهتی ههتا ئهگهر ئهو ههوالێ دهرچونیشی بهکافران ڕا بگهیهنێت، له ههندێک شوێن وهها هاتوه که حاطب بیانووی هێناوهتهوه و وتوویهتی: (قد علمت أن الله مظهر رسوله ومتم له أمره). وقد أخرج البخاري رحمه الله قصة حاطب في كتاب (استتابة المرتدين والمعاندين وقتالهم) في (باب ما جاء في المتأولين). وقد قال الحافظ في (الفتح 8/634): ”وعذر حاطب ما ذكره، فإنه صنع ذلك متأولاً ألاّ ضرر فيه").
جیاوازیهکی گهوره ههیه لهنێوان ئهوهی که حاطب کردی له کاتێکدا زۆر دڵنیابوو که کافران سودمهند نابن له نامهکهی لهو شرهدا دژی رسول الله صلی الله علیه وسلم ، لهگهڵ ئهو کهسهی که سهرخهر و یارمهتی دهری کافرانه بهو شتهی سودیان پێ دهگهیهنن له شهر و دژایهتی دژی ئیسلام و شوێنکهوتوانی.
پێناسەی گومان,شک و گومان,گومانی باش بە خودا,جەهمی,جەهمیەکان,جەهمیەکان کێن,چرا کافران از گسترش دین اسلام احساس خطر کردند,چرا پادشاه حبشه مسلمانان را تسلیم کافران نکرد
صفحة 1 من اصل 1
صلاحيات هذا المنتدى:
لاتستطيع الرد على المواضيع في هذا المنتدى