ناوەکانی دۆزەخ

ناوەکانی دۆزەخ
۱- الحطمة: واتە : تێکشکێنەر، خوای گەورە دەفەرموێت ( (وَمَا أَدْرَاكَ مَا الْحُطَمَةُ * نَارُ اللَّهِ الْمُوقَدَةُ)[سورەتی الهمزة 5 - 6]
واتە : ئه‌ی محمد - صلی الله علیه وسلم - تۆ چوزانی ئه‌و ئاگری دۆزه‌خه‌ تێكشكێنه‌ره‌ وردو خاشكه‌ره‌ چۆن ئاگرێكه‌، بۆ به‌گه‌وره‌ زانینه‌ واته‌: خۆتانی لێ بپارێزن. ٭ ئاگری داگیرساوی خوای گه‌وره‌یه‌ كه‌ ئاگرێكه‌ خوای گه‌وره‌ دایگیرساندووه‌و ئاماده‌ی كردووه‌ بۆ كافران و بێباوه‌ڕان و تاوانباران.

۲- النار : واتە ئاگر، خوای گەورە دەفەرمووێت ( (فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا وَلَنْ تَفْعَلُوا فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِي وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ ۖ أُعِدَّتْ لِلْكَافِرِينَ)[سورەتی البقرة 24]
واتە : ( به‌ڵام ئه‌گه‌ر ئه‌م شته‌تان نه‌توانی وه‌ ناشتوانن وه‌ تا ئێستا نه‌یانتوانیوه‌و تا ڕۆژی قیامه‌تیش ناتوانن سووره‌تێكی بچووكی هاوشێوه‌ی قورئان بێننه‌وه‌، چونكه‌ قورئان قسه‌ی خوایه‌ چۆن قسه‌ی مرۆڤـ وه‌كو قسه‌ی خوا ده‌بێت ده‌ی كه‌واته‌ به‌ ئیمان هێنان و كرده‌وه‌ی چاكتان خۆتان بپارێزن له‌و ئاگره‌ی كه‌ سووته‌مه‌نییه‌كه‌ی خه‌ڵكی و به‌ردی گۆگرده‌، كه‌ ئاماده‌كراوه‌ بۆ كافران، (ئه‌م ئایه‌ته‌ به‌ڵگه‌یه‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی كه‌ ئێستا دۆزه‌خ دروستكراوه‌).

۳- الجحیم : ئەو ئاگرە بریسکەدارە گەورەیەی کە ناوەوەی زۆر قوڵ و دژوارە، خوای گەورە دەفەرمووێت ( (وَإِذَا الْجَحِيمُ سُعِّرَتْ)[سورەتی التكوير 12]
واتە : وه‌ كاتێك كه‌ دۆزه‌خیش سوور ئه‌كرێته‌وه‌و دائه‌گیرسێنرێت و گڕو بڵێسه‌ ئه‌گرێت، (قه‌تاده‌) ئه‌فه‌رمووێ: (تووڕه‌بوونی خوای گه‌وره‌و تاوانی مرۆڤه‌كانه‌ وا له‌ دۆزه‌خ ئه‌كات كه‌ گڕو بڵێسه‌ بسه‌نێت).

٤- السعیر : واتە ئەو ئاگرەی کە کڵپە دەکات وە پەیتا پەیتا جۆش و خرۆشی پێ دەدرێت، خوای گەورە دەفەرمووێت ( (إِنَّ الَّذِينَ يَأْكُلُونَ أَمْوَالَ الْيَتَامَىٰ ظُلْمًا إِنَّمَا يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ نَارًا ۖ وَسَيَصْلَوْنَ سَعِيرًا)[سورەتی النساء 10]
به‌ دڵنیایى ئه‌و كه‌سانه‌ی كه‌ ماڵی هه‌تیو ئه‌خۆن به‌ زوڵم و سته‌م ئه‌وه‌ ئاگریان خواردووه‌و له‌ ڕۆژی قیامه‌تدا خوای گه‌وره‌ ئاگر ئه‌خاته‌ ناو سكیانه‌وه‌، وه‌ ئه‌خرێنه‌ ناو ئاگری دۆزه‌خ كه‌ گڕو بڵێسه‌ی هه‌یه‌و ئه‌یانگرێته‌وه‌. 

٥- لظی : واتە گڕگرتوو، خوای گەورە دەفەرمووێت ((كَلَّا ۖ إِنَّهَا لَظَىٰ * نَزَّاعَةً لِلشَّوَىٰ)[سورەتی المعارج 15 - 16]
واتە : به‌ دڵنیایی ئه‌مه‌ ئاگری دۆزه‌خه‌و ده‌كرێته‌ ناوى، (لَظَى) ناوێكه‌ له‌ ناوه‌كانی جه‌هه‌ننه‌م واتا ئه‌و دۆزه‌خه‌ گڕو بڵێسه‌ی هه‌یه‌ ٭ وه‌ هه‌رچی گۆشت و پێست هه‌یه‌ هه‌ر هه‌مووی دائه‌ماڵێ و هه‌مووی ئه‌سووتێنێ تا ئه‌یگه‌یه‌نێته‌ سه‌ر ئێسقانه‌كه‌، (شَوَى) ئه‌ووترێ مه‌به‌ست پێی پێسته‌ی سه‌ره‌، وه‌ ئه‌ووترێ مه‌به‌ست پێی ده‌ماره‌كانه‌، یاخود مه‌به‌ست پێی لایه‌كانی ده‌ست و پێیه‌كانه‌، یاخود مه‌به‌ست پێی ناوچه‌وانێتی كه‌ به‌ڕێزترین شوێنێتی هه‌مووی ئه‌گرێته‌وه‌و هه‌مووی ئه‌سووتێنێ ته‌نها دڵ ئه‌مێنێ و هاوار ئه‌كات.

٦- سقر : واتە گڕکانێکی قوڵی دژوار، خوای گەورە دەفەرموێت : ( (وَمَا أَدْرَاكَ مَا سَقَرُ * لَا تُبْقِي وَلَا تَذَرُ)[سورەتی المدثر 27 - 28]
واتە : ئەی محمد (صلی الله علیه وسلم ) تۆ چوزانی سەقەر چییە ؟ ئەمە بۆ بەگەورە زانینێتی ٭ هیچ شتێک ناهێڵێ لە گۆشت و دەمار و پێستەیان هەر هەمووی ئەسوتێنێ.

۷- الهاویة : واتە شوێنی کەوتنە خوارەوەی پڕگڕ و ترسناک، خوای گەورە دەفەرمووێت (فَأُمُّهُ هَاوِيَةٌ)[سورەتی القارعة 9]
واتە : ئه‌و كه‌سه‌ له‌سه‌ر سه‌ری فڕێ ئه‌درێته‌ ناو ئاگری دۆزه‌خه‌وه‌، یاخود (أُمُّهُ) به‌مانای ده‌ماغ دێت، یاخود به‌مانای سه‌ر دێت، له‌سه‌ر ده‌ماغی و له‌سه‌ر سه‌رى فڕێ ئه‌درێته‌ ئاگری دۆزه‌خه‌وه‌، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی دۆزه‌خییه‌كان له‌سه‌ر سه‌ر فڕێ ئه‌درێنه‌ ناو ئاگری دۆزه‌خه‌وه‌ -په‌نا به‌خوای گه‌وره‌-، یاخود سه‌ره‌نجامی ئه‌و كه‌سه‌ (هاویه‌)یه‌، كه‌ ناوێكه‌ له‌ ناوه‌كانی ئاگری دۆزه‌خ، بۆیه‌ پێی وتراوه‌: (هَاوِيَةٌ) له‌به‌ر ئه‌وه‌ی كه‌ ئه‌فه‌رمووێ: (فَأُمُّهُ هَاوِيَةٌ) دایكی ئه‌و ئاگری دۆزه‌خه‌ له‌به‌ر ئه‌وه‌ی شوێنێكی تر نیه‌ كه‌ بۆی بڕوات و په‌نای بۆ به‌رێ ته‌نها دۆزه‌خ هه‌یه‌ كه‌ بۆی ئه‌چێ بۆیه‌ خوای گه‌وره‌ ئه‌فه‌رمووێ: (فَأُمُّهُ هَاوِيَةٌ) (هاویه‌)ش ئاگری دۆزه‌خه‌. 

۸- النار الکبری : واتە ئاگری هەرە گەورە، خوای گەورە دەفەرمووێت : ( (وَيَتَجَنَّبُهَا الْأَشْقَى * الَّذِي يَصْلَى النَّارَ الْكُبْرَىٰ)[سورەتی اﻷعلى 11 - 12]
واتە : وه‌ كه‌سێك كه‌ به‌دبه‌خت و خراپه‌كارو كافر بێ وه‌ ڕۆچوو بێ له‌ تاوان و سه‌رپێچیدا ئه‌وان خۆیان له‌و په‌ندو ئامۆژگاری و یادخستنه‌وه‌یه‌ دوور ئه‌گرن ٭ ئه‌وانه‌ ئه‌چنه‌ ناو ئاگره‌ هه‌ره‌ گه‌وره‌كه‌ كه‌ ئاگری دۆزه‌خه‌ -په‌نا به‌ خوای گه‌وره‌- . 

۹- جهنم : واتە دۆزەخ، خوای گەورە دەفەرمووێت : ( (وَجِيءَ يَوْمَئِذٍ بِجَهَنَّمَ ۚ يَوْمَئِذٍ يَتَذَكَّرُ الْإِنْسَانُ وَأَنَّىٰ لَهُ الذِّكْرَىٰ)[سورەتی الفجر 23]
واتە : وه‌ له‌و ڕۆژه‌یشدا جه‌هه‌ننه‌م ڕائه‌كێشرێ، وه‌كو پێغه‌مبه‌ری خوا - صلی الله علیه وسلم - ئه‌فه‌رمووێ: (دۆزه‌خ ئه‌هێنرێ حه‌فتا هه‌زار قوڵفی هه‌یه‌، هه‌ر قوڵفێك حه‌فتا هه‌زار مه‌لائیكه‌ت ڕای ئه‌كێشێ)، مه‌گه‌ر خوای گه‌وره‌ بزانێ ئه‌و مه‌لائیكه‌تانه‌ چه‌ندێك گه‌وره‌ن، هه‌ر قوڵفێك جێگای حه‌فتا هه‌زار مه‌لائیكه‌تی گه‌وره‌ی هه‌بێ ڕای بكێشێ ئه‌بێ جه‌هه‌ننه‌م چه‌ندێك گه‌وره‌ بێ كه‌ خۆیشی حه‌فتا هه‌زار قوڵفی هه‌یه‌، (خواى گه‌وره‌ په‌نامان بدات و بمانپارێزێت) له‌و ڕۆژه‌دا مرۆڤ بیر ئه‌كاته‌وه‌ له‌و كرده‌وانه‌ی كه‌ له‌ دونیادا كردوویه‌تی له‌ تاوان و سه‌رپێچی و كوفرو خراپه‌كاری به‌ڵام ئه‌و یادكردنه‌وه‌یه‌ چۆن سوودی پێ بگه‌یه‌نێ، واته‌: هیچ سوودێكی پێ ناگه‌یه‌نێ.



ئاگری دۆزەخ,دەرگاکانی دۆزەخ,ناوی دەرگاکانی دۆزەخ,بۆ دۆزەخ ئەی بێگوناهان,دەرگای دۆزەخ ناوی چیە,فریشتەی دۆزەخ,بەهەشت و دۆزەخ,ئاگری دۆزەخ لە خەودا,دەرگاوانی دۆزەخ,بەهەشت و دۆزەخ لە خەودا,مێژووی دۆزەخ